Oczepiny - zabawy, pomysły, przyśpiewki

Oczepiny to popularne tradycje weselne pochodzące ze słowiańskich ludów. Dowiedz się, co oznaczają oraz jakie zwyczaje można wprowadzić do swojej uroczystości.

Polskie wesela słyną nie tylko z doskonałej zabawy i wyśmienitego jedzenia, ale też z wielu interesujących zwyczajów i tradycji. Mimo upływu lat narzeczeni w dalszym ciągu decydują się na tradycyjne elementy, które są głęboko zakorzenione w naszej kulturze oraz różnią w zależności od regionu. Wbrew pozorom, każdego roku nawet ich przebywa, a młodzi nie wyobrażają sobie przyjęcia bez zabaw oczepinowych czy przywitania chlebem i solą. Co warto wiedzieć o tego rodzaju zwyczajach ślubnych oraz jaka formę przyjmują oczepiny wesele obecnie?

Co to są oczepiny?

Oczepiny weselne dawniej nazywane czepinami czy przedbabinami to staropolskie obrzędy weselne, które były popularne u większości słowiańskich ludów. Ich nazwa pochodzi od tradycyjnego nakrycia głowy przypominającego wianek, które panie nakłady po przejściu ze stanu panieńskiego w stan małżeński. Dawniej były one najważniejszym punktem każdego wesela, który miał przynieść przyszłym małżonkom szczęście oraz płodność w związku. Zwyczaje te były tak silnie zakorzenione, że w wielu regionach Polski są znane i chętnie wprowadzane nawet do współczesnych uroczystości ślub, mimo, że małżonkowie nie zawsze zdają sobie sprawę, jakie jest ich pochodzenie. W dawnych czasach odbywały się one o północy i rozpoczynały od przyśpiewki na oczepiny „Oj chmielu, chmielu”. Pannę młodą prowadzono wtedy do bocznej izby oraz zdejmowano jej wianek panieński, często też obcinając długi warkocz lub skracając włosy. Następnie starościna przygotowywała dla niej nowy czepiec oraz nakładała na głowę, poświadczając, że związek został zapieczętowany, a kobieta przyjęła nową rolę żony. Na oczepiny składało się również wiele innych elementów, które przetrwały do dziś, na przykład rzucanie za siebie wieńca.

Pomysły na oczepiny obecnie

Polskie tradycje i zwyczaje ślubne mimo upływu lat są wyraźnie widoczne na wielu uroczystościach zaślubin. Uważa się nawet, że należą one do jednych z najciekawszych na całym świecie. Niezależnie czy nowożeńcy planują skromne czy też huczne wesele zazwyczaj pojawia się na nich przynajmniej kilka polskich tradycji. Wśród najpopularniejszych wymienić można:

• Wprowadzenie Panny Młodej przez ojca do kościoła – dla osób decydując się na ślub kościelny, jest to wręcz obowiązkowy punkt uroczystości weselnej. Zgodnie z tradycją to ojciec wprowadza Pannę Młodą do kościoła, w którym już czeka na nią Pan Młody oraz wszyscy goście. Zazwyczaj akompaniuje im w tym momencie klasyczny marsz weselny.

• Obsypanie ryżem – według staropolskiej tradycji parę należy obsypać ryżem tuż po wyjściu z kościoła, co jest symbolem szczęścia i pomyślności. Zwyczaj ten dopuszcza obsypywanie zakochanych również innymi produktami – na przykład konfetti, płatkami róż czy groszówkami. Te ostatnie są symbolem dostatniego życia.

• Przywitanie chlebem i solą – to kolejna tradycja stanowiąca ważny element dziedzictwa kulturowego. Jest jednym z najbardziej znanych zwyczajów weselny, chętnie obchodzonych niemal na całym terenie Polski. Zazwyczaj to mamy nowożeńców witają ich chlebem i solą, a niekiedy również wódka. Przeczytaj więcej na ten temat pod adresem: https://hanzapalac.pl/177/b,58/blog/powitanie_chlebem_i_sola_-_jak_przebiega

• Przeniesienie przez próg – tradycja ta na dobre zakorzeniła się w polskiej tradycji, chociaż jej pochodzenie sięga starożytnego Rzymu. Aby uniknąć potknięcia się Panny Młodej na progu, co zwiastowałoby nieszczęście, Pan Młody przenosi ją przez próg. W dzisiejszych czasach dla większości zakochany jest to jednak jedynie dowód miłości oraz chęci zaspokajanie wszystkich potrzeb świeżo upieczonej małżonki.

• Rzut kieliszkami oraz toast – pierwszy toast nowożeńców oraz odśpiewanie tradycyjnego „Sto lat” to także jedna ze staropolskich tradycji. Według niej nowożeńcy powinni następnie rzucić kieliszkami za siebie, tak aby rozbiły się one drobne części, co ma zwiastować szczęście i miłość w związku.

Zabawy na oczepiny – kilka propozycji

Zabawy oczepinowe to również bardzo ważna część tradycyjnych polskich uroczystości weselnych. Są one sposobem, aby rozruszać gości i zachęcić ich do tańca oraz wprowadzić na przyjęcie nieco rozrywkowej i radosnej atmosfery. Zabawy takie mogą przyjąć wiele różnych form i zazwyczaj prowadzone są przez jednego członka orkiestry lub doświadczonego wodzireja. Jaka jest najpopularniejsza zabawa na oczepiny? Pannę Młodą prosi się o zajęcie miejsca na krześle, a następnie wokół niego ustawiają się kobiety stanu wolnego. W tym momencie zostaje włączona muzyka, a w jej rytm poruszają się panny. Następnie druhna odpina welon Pannie Młodej i z zasłoniętymi oczami rzuca go w górę – ta, która go złapie, według tradycji w ciągu roku również stanie na ślubnym kobiercu. Podobna zabawa odbywa się w towarzystwie Pana Młodego oraz jego przyjaciół, którzy są kawalerami. Jednak w tym przypadku podrzucona zostaje mucha lub krawat. Po zakończonej zabawie zwycięzcy tego konkursu zostają zachęceni do wspólnego tańca, do którego po kilku minut dołączają się inni goście.